Crni talas
Pedesetih godina dvadesetog veka filmskom umetnošću Jugoslavije dominirao je sovjetski, propagandistički pristup. Ubrzo su usledile promene na planu političkih veza sa Sovjetskim savezom, što je dovelo do uvođenja holivudskog pristupa sličnim temama. Zahvaljujući ovoj promeni, sredinom pedesetih godina, filmovi su snimani po višim standardima kako u tehničkom, tako u estetskom smislu. Usledila je složenija fabulizacija i psihološka razrada, uvedene su promenu na planu mizanscena i složeniji pristup montaži. Ovako nastaje podloga za novi film koji prati svetske trendove, ali se usmerava na kritiku društvnog stanja u neposrednom okruženju. Crni talas se danas određuje kao izraz bunta jugoslovenskih kinematografa protiv preovlađujuće politike realnog socijalizma. Nastao šezdesetih godina dvadesetog veka, a podstaknut trendom novog talasa i estetikom crnog filma, dovodi se u vezu sa praksom cenzure, diktature, žrtvama intelektualnog i ideološkog progona, te se njegova estetska i značenjska dimenzija potiskuju u drugi plan. U javnosti se češće prepoznaje kao dokaz o represivnosti realnog socijalizma, nego kao oblik umetničkog izraza, pa se događaji u vezi sa premijerama filmova i njihovim skladištenjem u „bunker“ koriste kao politički upotrebljive činjenice o istoriji jugoslovenske kinematografije.
Namera reditelja crnog talasa bila je traganje za novim oblicima umetničkog izraza koje prati estetizacija nezadovoljstva društvenim stanjem. Oponiranje realnom socijalizmu postizano je ukazivanjem na pukotine u idealizovanoj slici socijalističkog sistema: skretanjem pažnje na nezaposlenost, maloletničku delikvenciju, prostituciju, ekonomsko siromaštvo, marginalizaciju etničkih grupa i osoba sa posebnim potrebama, uporedo sa prvim tematizacijama homoseksualnosti, naturalističkim scenama seksa i upotrebe opijata. U istorijskom i sociološkom kontekstu ovaj film postaje izvor za kritičko sagledavanje prošlosti kao ekonomskog raja prožetog liberalnom nostalgijom.
Ukupna ideologija crnog talasa oslanja se na pesimizam crnog filma, koristi slične postupke, ali tematizuje vlastitu stvarnost i za razliku od film noir-a, neobično je heterogena. Kamera eksperimentiše, montažom se šalju dvosmislene poruke, takozvani naturščici „glume“ socijalnu stvarnost u kojoj žive, narušavajući uobičajena pravila filmske estetike.